Hoe kun je ruim een uur met een van de grootste muziekkenners van Nederland praten, zonder het over muziek te hebben? Nou, door het over de stém te hebben. In de StemPocast vertelt radio-dj Gerard Ekdom over de magie van radio, het gevoel dat je met je stem kunt overbrengen en hoe belangrijk het is om zo veel mogelijk jezelf te blijven als je voor een publiek spreekt of presenteert.
• Beluister de aflevering van de StemPodcast met Gerard Ekdom op Spotify, of op andere platforms.
- Presenteren en tegelijkertijd jezelf zijn
- Sfeer en gevoel overbrengen met je stem
- Stem: een krachtig instrument
- Een publiek opbouwen van mensen die bij je passen
- Connectie met luisteraars
- Fouten durven maken, niet in een kramp schieten
- Concessies doen en het spel meespelen
- Het belang van humor in je verhaal
Presenteren en tegelijkertijd jezelf zijn
Jezelf zijn achter de microfoon, voor de camera of op een podium. Het lijkt zo eenvoudig, maar het is voor veel mensen zó moeilijk. Voor een deel is het ervaring, weet Gerard. “Toen ik voor de eerste keer op de radio was, was het niet om aan te horen”, zegt hij in het interview. “Jeroen van Inkel, Rob Stenders, Alfred Lagarde, Wessel van Diepen, Edwin Evers. Iedereen heb ik nagedaan. Uiteindelijk ga je daar je eigen weg in vinden. Je houdt dat niet vol. Wat je nu hoort, is wie ik ben. Dit is het. Dit is mijn stem. Mensen kennen je, of dénken je te kennen, omdat ze elke dag luisteren. Je krijgt een band met een stem.”
Sfeer en gevoel overbrengen met je stem
Omdat die stem bij Gerard zo samenvalt met zijn persoon, ontwikkelen luisteraars dus een band met hém. Als radio-dj spéélt hij daar ook wel mee. “Ik ben heel sfeergevoelig”, zegt hij. “Ik heb van mijn grote idolen geleerd hoe je een bepaalde sfeer in je stem kunt leggen. Als je je eigen stem zo vaak op je koptelefoon hoort, dan weet je hoe je daarmee moet omgaan, wat je wel en niet goed kan. Dan kun je ermee gaan spelen. En je kunt met muziek natuurlijk ook heel veel. Daarmee kleur je het schilderij als het ware in.”
Stem: een krachtig instrument
Tal van programma’s bij meerdere landelijke zenders heeft Gerard sinds 2001 gedaan. Zoals Arbeidsvitaminen, Ekdom in de Nacht en Serious Request op 3FM, Ekdom in de Ochtend op Radio 2, en de laatste jaren Ekdom in de Morgen op Radio 10. Inmiddels werkt hij bij Veronica. Welk programma hij ook deed of doet, Gerard probeert luisteraars een goed gevoel te geven. Radio is daar bij uitstek een medium voor, omdat de stem zo’n krachtig instrument is om dat gevoel over te brengen. “Bij mij is het altijd belachelijk gezellig. Als je dat niet leuk vindt, moet je gewoon niet luisteren.” Dat betekent niet dat het altijd ‘lang leve de lol’ is in zijn programma’s. Als er ernstige dingen gebeuren, neemt hij die mee. “Dan krijg ik ook wel de opdracht: ‘Geer, zeg jij het nou maar. Zeg maar gewoon wat je erbij voelt en wat je denkt. En zoek er een plaat bij’.”
Een publiek opbouwen van mensen die bij je passen
Jezelf zijn, iets van je gevoel prijsgeven, niet je best doen om de populariteitsprijs te winnen. Dat maakt je menselijk en aanraakbaar, dan bouw je een publiek op van mensen die bij jou passen en je niet snel laten vallen. Fans dus, die je volgen, ook als je naar een andere zender of ander tijdstip verhuist. “Ik denk dat het te maken heeft met aanvoelen wat er leeft. Ik kijk altijd wat er aan berichten van luisteraars binnenkomt en dan doe ik daar iets mee. Die connectie met je luisteraars is belangrijk. Ik probeer altijd dicht bij hen te blijven. Zodat je weet wie zij zijn. En zodat zij het gevoel hebben: ‘Die gast, that’s my guy’.”
Connectie met luisteraars
Dat gaat soms heel ver. Door die connectie vinden mensen bijvoorbeeld ook al snel dat Gerard goede muziek draait, zelfs als die muziek helemaal niet zijn keuze is. “Ik moest één keer de Koen & Sander Show doen. En toen had ik drie platen gedraaid die al gewoon op het programma stonden, dus die Koen en Sander ook zouden hebben gedraaid. Toen kregen we allemaal app’jes: ‘Kijk, Geer zit er. Dat hoor je meteen’. Als dat aan je kleeft, dat is het vetste compliment dat er bestaat.”
Fouten durven maken, niet in een kramp schieten
Wat ook helpt: fouten durven maken. Ieder mens maakt fouten. Wees daar een beetje onbevangen in. Dan schiet je niet in een kramp. “Ik vind het fantastisch als er iets hartstikke fout gaat”, zegt Gerard daarover. “Ik ken collega’s die dan met asbakken gaan gooien, uit woede. En ik denk alleen maar: ‘Oh mooi, er gaat iets fout’. En dan vergroot ik het uit en wordt het een ding.” De ‘grap’ is dus eigenlijk: dicht bij je publiek blijven lukt vooral als je dicht bij jezelf blijft. Als je ‘mens’ blijft. Want mensen maken contact met mensen.
Concessies doen en het spel meespelen
Toch moet ook Gerard wel eens concessies doen en het spel meespelen. Zoals bij de Felicitatieservice, een rubriekje in zijn programma Ekdom in de morgen op Radio 10. “Ik hááááát de Felicitatieservice. Ik ben nu iemand die dat hier opbiecht. Ik vind dat verschrikkelijk. Elke dag hetzelfde: ‘Hai, hai, vijftig jaar geworden. Wat ga je doen vandaag? Ga je het nog een beetje vieren?’ Het is alleen leuk voor degene die het heeft aangemeld. Degene die jarig is, denkt alleen maar: ik word overvallen. Het is elke dag hetzelfde! Maar het is … het meest suc-ces-vol-le item van het hele programma, bijna! We krijgen per dag sta-pels mails binnen! Mensen willen allemaal in die Felicitatieservice!!! Dat ik denk: oh god!”
Het belang van humor in je verhaal
Of hij nog tips heeft voor mensen die vaak met hun stem werken? “Ik denk dat de manier waaróp je iets vertelt, heel belangrijk is. Je moet mensen boeien. Ervoor zorgen dat ze op het puntje van hun stoel gaan zitten. Dat doe je met humor. Plaats een grap hier en daar, op een plek waar niemand ‘m verwacht. Wees niet alleen zakelijk, dat is zo saai. En speel een beetje met je stem. Varieer. Dat houdt het smeuïger. Dat is net effe de olie in de motor.”
• Beluister de aflevering van de StemPodcast met Gerard Ekdom op Spotify, of op andere platforms.
Naschrift: deze podcast is van 2021. Dit artikel is een recente, zo tijdloos mogelijke bewerking van het interview.