Hij is een fenomeen in de radio-wereld, weet álles van muziek en heeft een scherp oor voor radio-talent. Bij het grote publiek is Fred Siebelink vooral bekend als co-presentator van radio-dj Rob Stenders. In de StemPodcast legt hij uit wat goede radio is, waarom je personality voor je programma cruciaal is en hoe belangrijk de stem is voor radiomakers.
• Beluister de aflevering van de StemPodcast met Fred Siebelink op Spotify, of op andere platforms.
Nooit van plan geweest om radio te maken
Veel radiomakers bewandelen een bijna voorspelbare route. Als kind doen ze niets liever dan naar muziek luisteren, dan gaan ze bij een lokale omroep aan de slag en vervolgens kome ze, via-via en vaak ook met wat geluk, bij een landelijke zender. Fred Siebelink volgende een andere route. Hij was eigenlijk nooit van plan om radio te gaan maken, het overkwam hem min of meer. “Ik kom uit Utrecht en Utrecht had pas heel laat een lokale omroep”, zegt hij. “In 1989 of 1990. Dat begon met zendtijd voor allerlei gekke, lokale randverenigingen. Ik speelde in een bandje en zat in een popcollectief, en wij kregen óók zendtijd. Die mocht ik vullen, van 18.00 tot 19.00 uur. Ná mij zat Midstad. Dat was een soort Radio 538 avant la lettre. Daar zaten allerlei grote namen. En vóór mij zat de Stadsomroep. Omdat het blijkbaar lekker liep en ik als presentator rare interviews deed, viel ik op. Zowel bij de Stads als bij Rob Stenders, die na mij voor Midstad een programma had. Voordat ik het wist, presenteerde ik programma’s bij de Stadsomroep en zat ik met Rob en met Floortje Dessing bij Veronca.”
Mart Smeets
Die ‘rare interviews’ gingen volgens de ‘blanco methode’, zoals hij zijn aanpak noemt. Illustratief daarvoor is een gesprek dat hij ooit had met sportpresentator Mart Smeets. ‘De Mart’ kwam er tijdens het gesprek achter dat Fred zijn nieuwste sportboek, waarover hij kwam vertellen, niet had gelezen en liep boos de studio uit. “Mensen komen in je programma om een product te verkopen, een verhaal te verkopen of zichzelf te verkopen. Ze hebben een cd opgenomen. Of ze hebben een of andere rare ziekte waar ze aandacht voor vragen. Het gaat mij niet zozeer om dat boek, dat product of die gekke ziekte, het gaat mij om de mensen die daar zitten”, legt Fred zijn aanpak uit.
Ontregelen en op het verkeerde been zetten
Via ontregelende vragen het levensverhaal loskrijgen, en er zo achter komen waaróm ze dat boek hebben geschreven. Of waaróm ze zich ergens zo voor inspannen. Dat is veel interessanter, vindt Fred. “Het is leuk om mensen los te krijgen. Om hele keurige mensen gekke dingen te laten vertellen over zichzelf. En om ze op het verkeerde been te zetten.” En over de weglopende Mart Smeets: “Had ik mijn huiswerk gedaan? Ja. Niet door het boek te lezen, maar door me te verdiepen in de mens Mart Smeets.”
Echt contact, laat het maar schuren
Ontregelende vragen leiden tot echte gesprekken. Dan vallen de maskers af, laten mensen iets van zichzelf zien en heb je contact. En laat het af en toe maar schuren. Graag zelfs, zegt hij. En als het niet schuurde, kon hij daar altijd zelf nog voor zorgen. “Ik stuurde ook wel eens een bandje de studio uit, en dan zei ik: ‘Wat een kutmuziek maken jullie’. Ja, dat was heel grappig.”
Legendarisch nachtprogramma Shockradio
Eenmaal bij Veronica maakte Fred met Rob Stenders en Floortje Dessing onder meer het legendarische nachtprogramma Shockradio, waar heel veel luisteraars voor thuis en wakker bleven. In het programma werden mensen in de zeik en op de hak genomen, waarbij grenzen werden opgezocht, opgerekt en overschreden. “Wij belden ook nooit terug om te vertellen dat het om een grap ging”, zegt Fred. Shockradio liep niet lang, slechts anderhalf jaar. De directie van Veronica vond het op een gegeven moment te ver gaan en trok de stekker eruit. Maar het programma is voor veel radiomakers daarna een inspiratiebron geweest en elementen eruit kwamen in andere programma’s terug. En Fred? Die bleef met Rob Stenders op een eigenzinnige, vrije manier radiomaken. Dat ging niet van een leien dakje. “Wij hebben twintig jaar lang met alle bazen – van de Stadsomroep tot Veronica tot 3FM – ruzie gemaakt om die vrijheid te bevechten. Die is nooit vanzelfsprekend geweest. En elke presentator die ook die vrijheid wil, moet dat gevecht aangaan.”
Personality nodig om radio interessant te maken
Echte gesprekken, waarbij je contact maakt omdat mensen zichzelf laten zien. Dat maakt radio interessant, zeker als het dan ook nog eens schuurt. Maar er is nog iets, aldus Fred: personality. “Bij radio is het magische dat je mensen vasthoudt in een moment van de tijd. Dat is wel minder geworden, want er wordt veel on demand geluisterd. Maar toch, je bevriest de tijd. Twee uur lang luisteren mensen naar jóú. Daar maak je een pakketje van, een cadeau. Met dingen die je hebt meegemaakt, dingen die je wil vertellen en hebt gezien, met de muziek die je wil laten horen. Met, anders gezegd, je personality. En dat doe je in een zo leuk mogelijk verpakking.” Toch krijgt ook Fred, die bekendstaat als de man met een zeer scherp oor voor radio-talent, niet helemaal de vinger achter de magie van het medium. “Ik herkén wat goede radio is. Ik voel het aan. Maar echt uitleggen kan ik het niet.”
Meer impact als je ‘speelt’ met je stem en onverwachte dingen zegt
Wat voor radio geldt, geldt ook voor spreken en presenteren in het algemeen. Als mensen contact met je voelen, maak je meer impact. Heeft Fred wat dat betreft nog tips om die impact te vergroten? “Speel met je stem. Ga dingen benadrukken. Ga omhoog en omlaag. En zeg eens iets onverwachts. Vraag bijvoorbeeld aan iemand opeens: ‘Begrijp jij het nog?’. Dan heb je de lachers op je hand en meteen de aandacht terug.”
• Beluister de aflevering van de StemPodcast met Fred Siebelink op Spotify, of op andere platforms.
Naschrift: deze podcast is van 2022. Dit artikel is een recente, zo tijdloos mogelijke bewerking van het interview.
